|
|
“วันจันทร์สีเหลือง วันอังคารสีชมพู วันพุธสีเขียว วันพฤหัสบดีสีแสด วันศุกร์สีฟ้า วันเสาร์สีม่วง วันอาทิตย์สีแดง”
สีประจำวันทั้ง 7 วัน เป็นความรับรู้ร่วมกันของคนไทยแทบทุกคน ไม่ว่าจะเด็กหรือผู้ใหญ่ ต่างคุ้นเคยกับสีประจำวันราวกับเป็นสิ่งสามัญติดตัวมาตั้งแต่เกิด แต่เคยสงสัยไหมว่า สีเหล่านี้มาจากไหน ใครเป็นคนกำหนด?
สีประจำวัน เป็นวัฒนธรรมความเชื่อของไทยที่ได้รับอิทธิพลมาจากตำนานฮินดู และเป็นกฎเกณฑ์ของตำราโหราศาสตร์ที่ได้กำหนดสีประจำแต่ละวัน สีแต่ละสีได้กำหนดมาจากสีของเทพที่ปกป้องวันนั้น ๆ หรือ เทวดานพเคราะห์ ด้วยความเชื่อและวัฒนธรรมดังกล่าวนี้ จึงไม่แปลกที่ “ฝรั่ง“ ชาวต่างชาติฝั่งตะวันตก จะไม่รู้จักธรรมเนียมนี้เลย
ที่มาของสีแต่ละวัน
พระอาทิตย์ ตามตำนานว่า พระอิศวรเอาราชสีห์ 6 ตัวมาป่น แล้วห่อด้วยผ้าสีแดง （Red Rose） พรมด้วยน้ำอมฤตบังเกิดเป็น “พระอาทิตย์“ มีกายสีแดง
พระจันทร์ ตามตำนานว่า พระอิศวรร่ายพระเวทให้นางฟ้า 15 นางกลายเป็นผงละเอียด แล้วห่อด้วยผ้าสีเหลืองอ่อน （Light Yellow） ประพรมด้วยน้ำอมฤต ก็บังเกิดเป็น “พระจันทร์“ มีกายสีเหลืองนวล
พระอังคาร ตามตำนานเล่าว่า พระอิศวรร่ายพระเวทให้กระบือ 8 ตัวกลายเป็นผงแล้วห่อด้วยผ้าสีแดงหลัว ก็บังเกิดเป็น “พระอังคาร“ มีสีกายเป็นสีแก้วเพทาย （แดงหลัว） บางแห่งก็ว่าเป็นสีชมพู
พระพุธ ตามตำนานว่า พระอิศวรร่ายพระเวทให้พญาคชสาร 17 ตัวกลายเป็นผงห่อด้วยผ้าสีเขียวใบไม้ ประพรมด้วยน้ำอมฤตก็บังเกิดเป็น “พระพุธ“ มีสีกายเป็นสีแก้วมรกต
 พระอิศวร หรือ พระศิวะ คือเทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ในศาสนาฮินดู
พระพฤหัสบดี ตามตำนานว่า พระอิศวรร่ายพระเวทให้พระฤๅษี 19 ตนกลายเป็นผง แล้วเอาผ้าสีแสด （Bright Red Orange） ห่อผงนั้น ประพรมด้วยน้ำอมฤต ก็บังเกิดเป็น “พระพฤหัสบดี“ มีสีกายเหมือนสีผ้าที่ห่อ
พระศุกร์ ตามตำนานว่า พระอิศวรร่ายพระเวทให้โค 21 ตัวกลายเป็นผง แล้วห่อด้วยผ้าสีน้ำเงินหรือสีคราม （Light Indigo Blue） ประพรมด้วยน้ำอมฤต ก็บังเกิดเป็น “พระศุกร์“ มีสีกายกล่าวไว้ต่าง ๆ กัน แต่ตามภาพเขียนเป็นสีคราม
พระเสาร์ ตามตำนานกล่าวว่า พระอิศวรร่ายพระเวทให้เสือ 10 ตัวกลายเป็นผงแล้วห่อด้วยผ้าสีดำหลัว （Dark Brown Sepia） ประพรมด้วยน้ำอมฤต ก็บังเกิดเป็น “พระเสาร์“ มีกายสีดำคล้ำ
ตามตำนานที่กล่าวมานี้ จะเห็นว่าสีกายของเทวดาทั้ง 7 เป็นสีเดียวกับผ้าที่ห่อ และเมื่อนำชื่อของเทวดาเหล่านั้นมาใช้เป็นชื่อวัน สีประจำวันนั้น ๆ ก็เป็นสีกายของเทวดาที่เป็นชื่อวันนั่นเอง
สีประจำวันในประวัติศาสตร์ไทย
สีประจำวันไทย ปรากฏเป็นหลักฐานลายลักษณ์อักษรที่เด่นชัดที่สุดในบทประพันธ์ “สวัสดิรักษา” ของสุนทรภู่ที่ใช้ถวายการสอนสมเด็จเจ้าฟ้าอาภรณ์พระเจ้าลูกยาเธอ ในรัชกาลที่ 2 และปรากฏในตำราพิชัยสงครามหลายๆ เล่ม
 สุนทรภู่ ผู้ประพันธ์ สวัสดิรักษา
โดยสีถูกโฉลกในแต่ละวันนั้นมีที่มาจากสีประจำกายของเทพยดานพเคราะห์ คือ เทวดา 9 องค์ซึ่งเชื่อว่าเป็นผู้ครองเรือนชะตาของมนุษย์เป็นความเชื่อจากโหราศาสตร์ฮินดู
-
วันอาทิตย์ : สีแดง
-
วันจันทร์ : สีขาวนวล
-
อังคาร : สีม่วงปนคราม
-
วันพุธ : สีแสดออกเหลือบ
-
พฤหัส : สีเขียวเหลือง
-
วันศุกร์ : สีเมฆหมอก
-
วันเสาร์ : สีดำ
สีประจำวันเริ่มมีบทบาทกับคนไทยอย่างทางการในสมัยในรัชกาลที่ 5 ที่มีการรับธรรมเนียมตะวันตกเข้ามา จึงมีการปรับสีให้เข้ากับสากลมากขึ้น เนื่องจากบางสีนั้นมีความซับซ้อนเกินไป จนเป็นสีประจำวันอย่างในปัจจุบันนี้
นอกจากนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีราชโองการให้มีการกำหนดสีใช้ในประเพณีราชสำนัก เช่น การใช้สีประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชสมภพในวันอังคาร สีประจำพระองค์จึงเป็นสีชมพูเป็นต้น และสืบทอดเป็นธรรมเนียมต่อมา
จนถึงในรัชกาลที่ 6 มีพระราชนิยมกำหนดให้พระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชบริพาร ตลอดจนสุภาพชนแต่งกายด้วยสีตามวัน จนมีธรรมเนียมการใส่เสื้อผ้าตามสีประจำวันในทุกวันนี้ |
|
发表于 2025-11-3 17:42:16