|
|
นั่งอยู่ในรถตอนฟ้าผ่า ปลอดภัยจริงหรือไม่? เปิดหลักการ “กรงฟาราเดย์” ช่วยชีวิต
หลายคนอาจสงสัยว่าในช่วงฝนตกฟ้าคะนอง หากเรานั่งอยู่ในรถยนต์จะปลอดภัยจากฟ้าผ่าหรือไม่ บทความนี้จะอธิบายหลักการทางวิทยาศาสตร์และข้อควรปฏิบัติ เพื่อให้เข้าใจว่าทำไมรถยนต์จึงช่วยป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่าได้ในระดับหนึ่ง
ทำไมฟ้าผ่าถึงเกิดขึ้น
ฟ้าผ่าเกิดจากการสะสมของประจุไฟฟ้าในก้อนเมฆ เมื่อส่วนบนของเมฆมีประจุบวก ส่วนล่างมีประจุลบ ความต่างศักย์ระหว่างเมฆกับพื้นดินจะสูงมากจนกระทั่งอากาศถูกเจาะทะลุ เกิดเป็นกระแสไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่ปล่อยออกมาเป็นแสงและเสียงที่เราเห็นและได้ยินว่า “ฟ้าผ่า”
กระแสไฟฟ้าในฟ้าผ่าสามารถสูงถึง 30,000 แอมแปร์ และมีอุณหภูมิสูงกว่า 30,000 องศาเซลเซียส ซึ่งร้อนกว่าดวงอาทิตย์หลายเท่า จึงทำให้วัตถุที่ถูกฟ้าผ่าไหม้หรือระเบิดได้ในพริบตา
อยู่ในรถตอนฟ้าผ่า ปลอดภัยแค่ไหน
ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า รถยนต์ที่มีตัวถังโลหะปิดมิดชิดถือว่าปลอดภัยค่อนข้างมากหากโดนฟ้าผ่า หลักการนี้เรียกว่า “กรงฟาราเดย์” (Faraday Cage) ซึ่งหมายถึงโครงสร้างโลหะที่ช่วยกระจายประจุไฟฟ้าบนพื้นผิวและป้องกันไม่ให้ไฟฟ้าเข้าสู่ภายใน
เมื่อฟ้าผ่าลงบนรถยนต์ กระแสไฟจะวิ่งไปตามตัวถังโลหะและไหลลงสู่พื้นโดยไม่ผ่านห้องโดยสาร ทำให้ผู้โดยสารภายในส่วนใหญ่ไม่ถูกไฟฟ้าดูดโดยตรง อย่างไรก็ตาม การนั่งอย่างถูกวิธีและไม่สัมผัสโลหะภายในรถเป็นสิ่งสำคัญ
กรณีที่รถอาจไม่ปลอดภัยจากฟ้าผ่า
- รถที่ตัวถังไม่ใช่โลหะ เช่น รถที่ใช้วัสดุคอมโพสิตหรือไฟเบอร์กลาส
- รถเปิดหลังคา หรือเปิดกระจกทิ้งไว้ในขณะเกิดพายุ
- การสัมผัสชิ้นส่วนโลหะภายใน เช่น มือจับประตูหรือพวงมาลัย
- จอดรถในจุดเสี่ยง เช่น กลางทุ่งโล่ง ใต้ต้นไม้ใหญ่ หรือใกล้เสาไฟฟ้าแรงสูง
เมื่อฟ้าผ่ารถ จะเกิดอะไรขึ้น
ในเหตุการณ์จริง รถที่โดนฟ้าผ่ามักเกิดแสงวาบและเสียงดัง ตัวถังอาจมีรอยไหม้หรือระบบไฟฟ้าในรถได้รับความเสียหาย เช่น วิทยุหรือระบบควบคุมเครื่องยนต์ อย่างไรก็ตาม ผู้โดยสารในรถมักปลอดภัย อาจมีอาการตกใจหรือหูอื้อเพียงเล็กน้อย
จากสถิติของ NOAA ในสหรัฐอเมริกา รถยนต์ถูกฟ้าผ่าหลายร้อยคันต่อปี แต่ผู้เสียชีวิตมีจำนวนน้อยมาก เนื่องจากผู้ขับขี่ส่วนใหญ่ปฏิบัติตามหลักความปลอดภัยอย่างถูกต้อง
ข้อควรทำเมื่อขับรถในช่วงฟ้าคะนอง
- ปิดประตูและหน้าต่างรถให้สนิท ห้ามเปิดกระจกขณะเกิดพายุ
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสโลหะภายในรถ เช่น มือจับประตูหรือพวงมาลัย
- อย่าใช้โทรศัพท์ที่กำลังชาร์จ หรืออุปกรณ์ไฟฟ้าที่เชื่อมต่อกับระบบรถ
- หากจำเป็นให้หยุดรถในที่ปลอดภัย ไม่อยู่ใต้ต้นไม้หรือใกล้เสาไฟฟ้า
- หลังพายุสงบ ควรตรวจสอบระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ของรถ
สรุป: นั่งในรถตอนฟ้าผ่า ปลอดภัยแต่ต้องรู้วิธี
โดยสรุป การนั่งอยู่ในรถยนต์ที่มีตัวถังโลหะขณะเกิดฟ้าผ่าถือว่าปลอดภัยในระดับหนึ่ง เพราะโครงสร้างของรถทำหน้าที่เหมือนกรงฟาราเดย์ที่ช่วยป้องกันไฟฟ้า อย่างไรก็ตาม ควรปิดประตูหน้าต่าง หลีกเลี่ยงการสัมผัสโลหะ และไม่ใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าในช่วงพายุ เพื่อเพิ่มความปลอดภัยสูงสุด
|
|